Poplava je izlijevanje voda iz korita potoka, rijeke odnosno jezera, a i prodor podzemnih voda. Naziv “poplava” malokad se koristi za prodor morskih voda: za izvanredni plimni val izazvan potresom koristi se termin “cunami”, za podizanje razine mora uslijed kombinacije vjetra i plime obično se koristi termin izveden iz naziva vjetra (garbinada, lebićada) - a silno izlijevanje mora (poput pretpovijesnog prodora Sredozemnog mora u depresiju sadašnjega Crnog mora) naziva se potopom.
Poplave vodotokova izazvane su ili neuobičajeno velikim kišama, ili naglim otapanjem snijega, ili gomilanjem leda u vodotoku, ili pak rušenjem odnosno probojem nasipa ili brana. Poplava se uvršćuje u prirodne nesreće odnosno, u gorem slučaju, katastrofe. “Poplava” je u hrvatskome postverbal glagola “poplaviti”, složenice prijedloga “po” i glagola “plaviti”, istoga praslavenskog podrijetla (“*plyti”), kao i “plivati” i “ploviti” i “plutati”, iz indoevropskog korijena “*plo-/plew-” s brojnim izvedenicama.
Među njima su u sanskrtu “plavate” (plovi, pliva), grčki “plyneo” (perem), “pleo” (plovim), pa i bog podzemlja i bogatstva Pluton (doslovno: Bogatstvo, jer mu pretječe), latinski “plovere” (kišiti,talijanski: ”piovere”), latinski “fluere” (teći, odatle talijanski “flotta”, hrvatski “flota”), isto i engleski “flow”, staroengleski “flowan”, engleski “flood” (poplava), staroengleski “fleotan” (plutati), s tim u vezi “fleet” (flota), isto tako i letjeti (plivati kroz zrak!): engleski “fly”, njemački “fliegen”, od istog korijena i “pluća”: latinski “pulmo”, grčki “pleumon”. Srodan je indoevropski korijen “*pneu-” (disati), odakle grčki “pneuma” (dah, vjetar, duh), od čega je “pneumatik” naduhana guma, a “pneumatologija” znanost o Duhu Svetome.